Lezing: Het ontstaan van de melkwegstelsels

De lezing wordt gegeven door Prof. Henny J.G.L.M. Lamers van het Astronomisch Instituut, Universiteit van Amsterdam. Hij is een bekende popularisator van de sterrenkunde. Hij gaf meer dan 850 populaire lezingen in binnen en buitenland en is een meester in het eenvoudig uitleggen van moeilijke verschijnselen. Ooit gaf hij acht lezingen tijdens een tocht op een rubbervlot door de Grand Canyon.

Melkwegstelsels (sterrenstelsels) zijn verzamelingen van vele miljoenen tot miljarden sterren met ijle gas- en stofwolken ertussen. Alleen de ruimte tussen de sterrenstelsels is bijna helemaal leeg. Het sterrenstelsel waarin wij zelf en onze Zon huizen is de Melkweg. Melkwegstelsels komen voor in allerlei maten en soorten: prachtige spiraalstelsels, elliptische stelsels met de vorm van een rugbybal en kleine onregelmatige stelsels. Die laatsten zijn veruit in de meerderheid!

Ver weg, dus in het verre verleden, vinden we alleen kleine onregelmatige stelsels. Zijn dat de bouwstenen van de latere grote stelsels zoals het onze? De laatste jaren zijn er spectaculaire opnamen gemaakt van botsende stelsels. Wat gebeurt er dan? Kan dat de spiraalstelsels verklaren?

We weten dat de eerste sterrenstelsels relatief snel na de Oerknal, in minder dan een miljard jaar, gevormd zijn. Modellen van het jonge heelal hebben grote moeite om dit proces te verklaren. Want hoe kon materie zich concentreren in een fase waarin de ruimte heel snel expandeerde?

Deze en andere vragen komen aan bod in deze lezing, waarin niet alleen veel prachtige opnamen van de Hubble en de Webb ruimte telescopen worden vertoond, maar ook bijzondere animaties van botsende stelsels, met een duidelijke uitleg.

Niet-leden kunnen zich aanmelden bij de secretaris: info@knvws-west-brabant.nl. Na het overmaken van een bedrag van € 7,50 op IBAN: NL63 RABO 0185248454 t.n.v. Orion, onder vermelding van “lezing 19-06”, wordt u op de lijst geplaatst. De lezing wordt gegeven in het Huis van de Westrand, Sint Lucasplein 3, Roosendaal, en begint om 20.00 uur, inloop vanaf 19.30 uur.